Şahin Rulman olarak her hafta hazırladığımız blog yazılarında bu haftaki konumuzu endüstriyel servo motorları oluşturacak. Yazı boyunca ‘Endüstriyel servo motor nedir?’, ‘Endüstriyel servo motor kontrolü nasıl sağlanır?’ ve ‘Endüstriyel servo motor fiyatları ne kadar?’ gibi sık sorulan sorularınıza yanıt vereceğiz. Buna ek olarak endüstriyel servo motor çeşitleri ile ilgili de gerekli bilgileri paylaşacağız. Sizin için faydalı bir yazı olmasını umar, iyi okumalar dileriz.

Endüstriyel Servo Motor Nedir?

Kontrol motorları olarak da adlandırılan endüstriyel servo motorlar, geri beslemeli kontrol sistemlerinde çıkış hareketini kontrol etmek üzere geliştirilen elektrik motorlarıdır. Sistem içerisinde ani olarak meydana gelen problemlerin önüne geçer. Geri beslemeli olması sayesinde de sistemdeki hataları bildirir ve düzeltilmesini sağlar.

Endüstriyel Servo Motor Kontrolü

Endüstriyel servo motorlarda millere bağlı olarak bulunan enkoderler yer almaktadır. Söz konusu bu enkoderler aracılığı üzerinden endüstriyel servo motorların kontrolü sağlanır. Enkoderler üzerinden kullanıcı tarafından belirlenen hareket detayları sistemdeki verilere tanıtılır. Bu verilerin işlenip servo motoru o doğrultuda harekete geçirmesi için ise enkoderler sinyal verilerini gönderir ve geri besleme işlemlerini sağlarlar. Böylelikle enkoder aracılığı ile endüstriyel servo motorların üzerinde kullanıcı tam kontrolü sağlamış olur.

Endüstriyel Servo Motor Çeşitleri

Farklı amaçlara yönelik farklı niteliklerle ön plana çıkan endüstriyel servo motor çeşitleri bulunmaktadır. Bu çeşitler arasında en iyi seçim kişi ve amacına göre değişmektedir. Bu yüzden her çeşidin genel özelliklerine burada değineceğiz ve hangisinin sizin için en iyisi olduğu konusunda size yardımcı olmaya çalışacağız. Endüstriyel servo motorlar kendi aralarında 2 çeşide ayrılmaktadır:

Endüstriyel AC Servo Motorlar

Açılımı alternatif akım endüstriyel servo motorlardır. DC endüstriyel servo motorlara alternatif olarak geliştirilmişlerdir. Nitekim DC endüstriyel servo motorlar, yüksek güç gerektiren uygulamalarda kullanılırken; AC endüstriyel servo motorlar ise hem düşük hem de yüksek güce ihtiyaç duyulan uygulamalarda kullanılabilmektedir. Bu motorların ön plana çıkan bir diğer özelliği ise basit bir yapıya sahip olmalarının da yardımı ile atalet seviyelerinin düşük olmasıdır. DC motorlarda olduğu gibi doğrusal nitelik ortaya koymaz. Buna ek olarak moment-hız özellikleri DC motorlara kıyasla daha geridedir.

Endüstriyel DC Servo Motorlar

Bu çeşit motorların açılımı doğru akımdır. Adı, motorun içerisinde bir adet DC motor bulundurmasından gelmektedir. Endüstriyel servo motorların çıktığı ilk dönemlerde çoğunlukla DC motorlar kullanılmıştır. Bu motor çeşidinin en önemli parçaları arasında DC motor, kontrol devresi ve potansiyometre yer almaktadır. Toplamda 180 derecelik bir hareket kabiliyet alanı bulunmaktadır. DC endüstriyel servo motorlar fırçasız olarak da bilinmektedir. Bu sayede fazladan bir bakım gereksiniminin önüne geçilmiş olunur. Öte yandan DC endüstriyel servo motorlarda geri besleme ünitelerinin de yer aldığını belirtebiliriz.

Endüstriyel Servo Motorlar Nerelerde Kullanılır?

Endüstriyel servo motorların kullanım alanları çok geniştir. Birçok küçük ve büyük çaplı uygulamalarda kullanılmaktadır. Özellikle yüksek kontrol hassasiyeti gerektiren uygulamalarda endüstriyel servo motorların önemi oldukça yüksektir. Robotik sistemler, CNC tezgahlar, tıbbi cihazlar, üretim makinaları endüstriyel servo motorların kullanılabileceği onlarca alandan yalnızca birkaçıdır.

Endüstriyel Servo Motor Kontrol Sistemleri

Endüstriyel servo motoru diğer motorlardan ayıran en önemli özelliği geniş hız komutlarını yerine getirebilecek düzeyde tasarlanmış olmalarıdır. Servo motor sürücüleri kullanıcıdan gelen pozisyon ve hız bileşimi komutlarını yerine getirerek çalışmalarını tamamlar. Standartlara uygun bir endüstriyel servo motorun sahip olması gereken belli başlı özellikler mevcuttur. Bunlar; bir servo motor hız oranlarının değişiminde kararlılığını bozmamalı küçük kuvvet değerlerinden büyük momentler elde etmelidir. Çalışma esnasında devir sayılarının değişimini hızlı bir şekilde yapmalıdır. Standart değerlere uygun bir servo motordan çalışmalarımız esnasında yüksek verimler elde etmeniz mümkündür.

Servo motorların iç yapısına baktığımız zaman geri bildirim ünitesi ve motordan meydana gelmektedir. AC ve DC olarak ikiye ayrılan endüstriyel servo motorlarda DC servo motorların kullanımı oldukça yaygındır ancak transistörlerin yüksek akımları kontrol edebilme yetisinin artması ile DC motorlar yerini AC motorlara olan talebin arttığını söyleyebiliriz. Geri besleme ile motor arasında hız ve konum bilgilerinin yürütülebilmesi için geri besleme ünitesinin motor miline harici bir bağlantı ile bağlanması ve motorun gönderdiği sinyallerin işlenmesi gereklidir.

Servo motor kontrol sistemlerinde geri besleme ünitesi ile motor bütün bir halde bulunmaktadır. Bütün bir yapıda oluşundan dolayı hız ve konum için gerekli donanımlara sahip motorlar denilebilir. Servo motorlar çalışma esnasında geniş hız aralığında dahi aşırı ısınma yapmadan çalışabilmekte ve yük ile konumunun dengede kalabilmesi için gerekli tork değerlerini sağlamaktadır.

Servo motorlar tam yük ile çalışırken motor milinden çektiği güç 75kw değerini görmektedir. Besleme işlemleri elektronik sistemler üzerinde yürütülen servo motorlar fırçalı ve fırçasız olarak iki farklı tipte bulunmaktadır. Bobinlerin sabit kalması manyetik bölgenin dönmesi fırçasız servo motorlar iken manyetik alanın dönmesi ile bobinin sabit kalması ise fırçalı servo motorlardır.

Endüstriyel Servo Motor Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yüksek hareket hassasiyeti gerektiren uygulamalarınıza yönelik endüstriyel servo motor seçimi yaparken, öncelikle hangi türünün iş alanınız için uygun olduğuna karar vermelisiniz. Akabinde sizin için uygun olan kategoride yer alan motor çeşitlerinin özelliklerini karşılaştırmalı olarak incelemenizde fayda var. Netice itibarıyla da fiyat-fayda dengesi açısından sizin için en uygun ürün hangisi ise onu seçmelisiniz. Endüstriyel servo motorların spesifik olarak dikkat edilmesi gereken belli başlı özellikleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:

• Motorun torku Motorun momenti
• Motorun güç seviyesi
• Dakikada ortalama olarak ne kadar devir yaptığı
• Motorun flanş ölçüsünün ne olduğu
• Fiyat seviyesinin özelliklerine göre makul olup olmadığı

Endüstriyel Servo Motor Verimliliğini Etkileyen Faktörler

İşletmeniz için doğru endüstriyel servo motor seçimini yapmanızın ardından, kullanacağınız endüstriyel servo motor modelinin verimini arttırmak için yapmanız gerekenleri bu bölümde anlatacağız. Servo motorun kullanıldığı endüstriyel uygulamalarda çalışmaların seri ve kesintisiz olarak ilerlemesi gereklidir. Her projede istenilen çalışma kapasitesi ve uygulama modelleri aynı olmadığı için endüstriyel servo motorun teknik özelliklerinin seçimi alacağınız verimi etkileyen ilk faktördür. Servo motorun teknik özellikleri olan güç, tork, devir ve flanş ölçü değerleri değişkenlik göstermektedir. Projeniz veya endüstriyel servo motoru kullanacağınız alanda hız istekleri ve performans göz önünde bulundurarak güç seçimi yapılması gereklidir. Elektrik enerjisiyle çalışan servo motorlarda en düşük 400 watt gücünde olup en yüksek 5500 watt güç değerine kadar çıkmaktadır.

Servo motordan istenilen verimliliği alabilmeniz için yük istek değerini, motor sapma değerlerini ve kaldırma indirme aralıkları göz önünde bulundurmalısınız. Yüksek çalışma kapasitesi gerektiren bir projede düşük değere sahip bir endüstriyel servo motor modeli seçerseniz bu çalışma sırasında motorun aşırı ısınmasına ve alınacak verimliliğin düşmesine sebep olur. Ayrıca çalışmanın hızına da etki edeceğini söyleyebiliriz. Servo motorun teknik özelliklerinin seçiminden sonra uygun servo motor sürücünün seçilmesi gereklidir. Motorun model ve markasına uygun olan servo motor sürücüyle işlemler ve ayarlamalar yapılmaktadır.

Endüstriyel Servo Motorların Fiyatlarını Belirleyen Etmenler

Endüstriyel servo motorların fiyatlarını etkileyen birçok etmen bulunmaktadır. Bunlar arasında tork, devir, flanş ve güç değerleri gibi etmenler bulunmaktadır. Endüstriyel servo motor fiyat listesini incelemek istemeniz halinde, ilgili linke tıklayabilirsiniz.
Endüstriyel servo motor ve türleri ile ilgili genel bilgiler verdiğimiz blog yazımızın sonuna geldik. Konu ile ilgili herhangi bir soru sormak istemeniz halinde bizlerle 0212 576 04 06 numaralı hat üzerinden iletişime geçebileceğinizi ve endüstriyel servo motor çeşitlerini yukarıdaki linkten görüntüleyebileceğinizi hatırlatmak isteriz.