Şahin Rulman olarak haftalık olarak hazırladığımız blog yazılarında bu haftaki konumuz servo motor sürücü bağlantısı ve ayarları üzerine olacak. Yazı boyunca servo motor sürücü entegresi ile ilgili merak ettiklerinizi yanıtlamaya çalışacağız. Akabinde servo motor sürücü ayarları ile ilgili sizlere bilgi aktarmaya gayret edeceğiz. Sizler için faydalı bir yazı olmasını umar, iyi okumalar dileriz.

Servo Motor Sürücüsüz Çalışır mı?

Servo motor sürücü bağlantısı ile ilgili detaylara geçmeden evvel, servo motorların sürücüsüz çalışıp çalışamayacağına yönelik sık sorulan soruların cevabını vermekte fayda var. Servo motorlar sürücüsüz olarak çalışmamaktadırlar. Dolayısıyla herhangi bir sebeple servo motor kullanmanız gerekiyorsa, elinizde uygun sürücü olmaması halinde, servo motora uygun bir sürücü de satın almalısınız. Nitekim servo motor sürücüleri, sinyaller aracılığı ile motorun hareket ettirilmesini sağlamaktadır. Netice olarak da servo motor ve sürücü bağlantısının nasıl yapılması gerektiğini detaylıca öğrenmeniz gerekmektedir.

Servo Motor ve Sürücü Bağlantısı ile İlgili Detaylar

Servo motor ve sürücü arasında iki bağlantı bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi güç bağlantısı, bir diğeri kontrol bağlantısı olarak adlandırılmaktadır. Güç bağlantısı; üçü faz ve biri nötr iletkenli olmak üzere toplamda 4 damarlı olan iletkenle yapılmaktadır. Kontrol bağlantısı veri alışverişi için yapılır. Bu amaçla geri besleme elemanı ile RS-232 ya da RS- 485 bağlantı kabloları birbirine bağlanmaktadır. Servo motorun mili ise istenilen sisteme bağlanır. Bunlara dişli kutusu, sonsuz vida ve taşıyıcıyı örnek verebiliriz.

Servo Motor ve Sürücü Bağlantı Şeması

Servo motor ve sürücü bağlantısını görsel anlatımla daha iyi anlamanız için aşağıdaki görseli inceleyebilirsiniz:

Bir başka servo motor ile sürücü bağlantı şeması gösterimini aşağıda yer alan görsel üzerinden inceleyebilirsiniz:

Servo motor sürücüsünün giriş ve çıkış noktalarını ise aşağıda sizler için sunduğumuz görsel üzerinden inceleyebilirsiniz:

Servo motor ve sürücülere ihtiyacı olan işletmelerin en çok sorduğu sorulardan bir tanesi olan ‘Servo Motor Sürücü Bağlantısı Nasıl Yapılır?’ sorusunun yanıtına yönelik hazırladığımız kısmı tamamlamış olduk. Servo motor sürücü incelemek isterseniz ise ilgili linke tıklayabilirsiniz.
Servo motor sürücü bağlantısının nasıl yapıldığını anlatmamızın ardından, servo motor sürücü ayarları ile ilgili bilgi vermeye başlayabiliriz.

Servo Motor Sürücü Ayarları Nasıl Yapılır?

Birçok kişinin bildiği üzere servo motorlar sürücüsüz olarak çalıştırılamamaktadır. Dolayısıyla servo motor kullananlar için, servo motor sürücü ayarının nasıl yapılacağını bilmek elzemdir. Servo motor sürücü ayarlarını belli başlı gruplar halinde sizlere aktarabiliriz.

1) Pozisyon Çevrim Kazancı Ayarı

Pozisyon çevrim kazancı ayarı, servo motor sürücü ayarlamalarında önemli bir konudur. Doğru yapılmaması halinde sistemin çalışmasında aksaklıklar meydana gelebilir. Pozisyon kontrolü yapılmadan evvel, ayar modu üzerinden hız kontrol ayarları sağlanmalıdır. Söz konusu parametre her servo motorda bulunmaktadır. Akabinde ise sürücü modeline bağlı olarak oranı değişmekle birlikte oransal kazanç belirlenir ve ayarlanır. Oransal kazanç ile birlikte ileri besleme kazancı da ayarlanır. Manuel olarak yapılmak istenmemesi halinde ise auto tüne modu üzerinden hız kazancı ve pozisyon kontrol modunun ayarı otomatik olarak sağlanabilir.

2) Pozisyon Kontrol ve Servo Motor Sürme Tekniği

Pozisyon kontrol modu, doğru pozisyonlama hassasiyetinin olduğu uygulamalarda kullanılır. Servo motor sürücüleri genel olarak söz konusu modda iki farklı komut kaynağını destekleri. Bunlardan biri harici pals girişi iken bir diğeri dahili parametredir. Yön bilgisi ve harici giriş sayesinde servo motorun dönme açısının üzerinde kontrol sağlanabilir.

Dahili parametrenin iki farklı kullanım türü bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi motorun çalışmaya başlamadan önce pozisyon komutunun ayarlanması ve bunun için dijital sinyalleri kullanmasıdır. Bir diğer kullanım türü ise seri haberleşme sayesinde onaltı dahili parametrenin ayarlanabilip değiştirilebilmesidir. Servo motor kullanıcıları hem hız kontrol parametrelerinin, hem pozisyon çevrim kazancının hem de ileri besleme parametrelerininin ayarını yapmalıdır. Kazanç ayarının yapılabilmesi adına üç ayar modundan bir tanesi seçilebilir. Söz konusu ayar modları manuel, auto ve easy olarak sıralanabilir.

3) Pozisyon Kontrolü İçin P-Eğrisi Filtresi Uygulama

P-eğrisi filtresi temel olarak düzgün pozisyon kontrolü sağlanması için kullanılan bir hareket komutudur. P-eğrisi filtresi sayesinde servo motorun daha düzenli çalışması ve hızlanma-yavaşlama performansının düzelmesi sağlanır. Pals sinyal girişinin ardından pozisyon komutu değiştinde hız ve açı düzenli olarak artmaya başlar. Böyle durumlarda p-eğrisi filtresini kullanmaya gerek olmaz.

4) Servo Sürücüye Hız Kontrol Cihazı İşlevi Kazandırmak

Servo sürücüler her zaman pozisyon kontrolü fonksiyonunda kullanılmayabilir. Tıpkı asenkron motorlarda olduğu gibi servo sürücü üzerinden standart hız kontrolü de yapılabilir. Hız kontrol modu genel olarak CNC makinalarda olduğu gibi kesinlikle doğru hız kontrolünün gerektiği uygulamalarda uygulanır. Servo motor sürücüler pozisyon kontrol modundayken iki farklı komutu desteklemektedirler. Bunlardan bir tanesi harici analog sinyalken, bir diğeri dahili parametredir. Harici voltaj girişi aracılığı ile gelen analog sinyal, servo motorun dönme hızını kontrol altına alabilir.

5) Servo Motor ile Tork Kontrolü Sağlanması

Tork kontrol yöntemi aracılığı ile sürüş, genel olarak tekstil makinası ve örme makinası gibi tork kontrol uygulaması gerektiren alanlarda kullanılmaktadır. Servo motor sürücüleri tork kontrol modundayken iki farklı komut kaynağını desteklemektedirler. Bunlardan bir tanesi harici analog sinyalken, bir diğer dahili parametredir. Harici analog sinyal harici voltaj girişinden alınır ve bu sayede servo motorun torku kontrol altına alınır. Dahili parametre ise servo motor sürüclerinin sistemlerinde standart parametreler olarak bilinir. Genel olarak tork kontrol modunda tork komutu fonksiyonuna sahiptirler.

Şahin Rulman olarak hazırladığımız blog yazısının sonuna geldik. Yazı boyunca servo motor sürücü bağlantısının ve ayarlarının nasıl yapıldığına dair sizlere bilgi vermeye gayret ettik. Konu hakkında hakkında sorularınız olması halinde Şahin Rulman soru-cevap formu üzerinden sorularınızı bizlere iletebilirsiniz. Servo motor sürücü çeşitlerini incelemek istemeniz halinde ise ilgili linke tıklayabilirsiniz.